Paslanmaz Sac Nedir? (Teknik Özellikler)
Endüstriyel literatürde “Inox” olarak da bilinen Paslanmaz Sac, minimum %10.5 oranında krom içeren ve bu sayede korozyona (paslanmaya) karşı yüksek direnç gösteren çelik alaşımlarıdır. İçeriğindeki krom, yüzeyde ince bir film tabakası oluşturarak metalin hava ile temasını keser ve oksitlenmeyi engeller.
Paslanmaz saclar, içerdikleri Nikel (Ni), Molibden (Mo) ve Karbon (C) oranlarına göre farklı kalitelere (Grade) ayrılır. Piyasada en çok tercih edilen türler östenitik (300 serisi) ve ferritik (400 serisi) paslanmaz çeliklerdir. Firmamız, uluslararası standartlara (AISI, ASTM) uygun, sertifikalı paslanmaz çelik plaka tedariği sağlamaktadır.
Paslanmaz Sac Fiyatları (Güncel Piyasa Analizi)
Paslanmaz sac fiyatları, Londra Metal Borsası’ndaki (LME) Nikel endeksine doğrudan bağlıdır. Özellikle 304 ve 316 kalite gibi nikel oranı yüksek sacların fiyatları döviz kurları ve emtia piyasasındaki değişimlerle günlük olarak güncellenir.
| Kalite (AISI) | Yüzey Tipi | Kalınlık | Ortalama Fiyat Aralığı (USD/kg) |
|---|---|---|---|
| 304 Kalite | 2B (Mat) | 0.50 – 3.00 mm | $3.50 – $4.20 |
| 304 Kalite | BA (Parlak) | 0.50 – 2.00 mm | $3.70 – $4.50 |
| 316 / 316L Kalite | 2B (Mat) | 1.00 – 10.00 mm | $5.20 – $6.50 |
| 430 Kalite | BA (Parlak) | 0.40 – 2.00 mm | $1.90 – $2.50 |
| 201 Kalite | 2B (Mat) | 0.60 – 2.00 mm | $1.60 – $2.10 |
Paslanmaz Çelik Kaliteleri: 304, 316 ve 430 Farkları
Projeniz için doğru paslanmaz sacı seçmek, maliyet ve dayanıklılık açısından kritiktir. İşte en popüler üç kalitenin detaylı karşılaştırması:
AISI 304 (EN 1.4301)
Özellik: Dünyada en çok kullanılan paslanmaz çelik türüdür. %18 Krom, %8 Nikel içerir. Mıknatıs tutmaz (Östenitik).
Avantaj: Mükemmel şekillendirilebilirlik, iyi kaynak tutma ve yüksek korozyon direnci.
Kullanım: Mutfak ekipmanları, evyeler, gıda makineleri, asansör kabinleri.
AISI 316 (EN 1.4401)
Özellik: 304 kaliteye ek olarak %2-3 oranında Molibden (Mo) içerir. Bu element saca ekstra kimyasal direnç kazandırır.
Avantaj: Tuzlu suya, asitlere ve klorüre karşı üstün direnç.
Kullanım: Tekne/gemi parçaları, kimya tesisleri, ilaç sanayi, havuz ekipmanları.
AISI 430 (EN 1.4016)
Özellik: Nikel içermez, sadece Krom içerir. Mıknatıs tutar (Ferritik). 304’e göre daha ekonomiktir.
Avantaj: Uygun fiyat, parlak yüzey alabilme, orta seviye korozyon direnci.
Kullanım: Bulaşık makinesi iç kaplamaları, dekoratif profiller, otomotiv trim parçaları.
Paslanmaz Sac Yüzey Çeşitleri (Finisajlar)
Paslanmaz saclar üretim sonrası farklı yüzey işlemlerine tabi tutulur. Yüzey tipi, malzemenin estetiğini ve temizlenebilirliğini belirler.
- 2B Yüzey (Mat): Soğuk haddeleme sonrası tavlanmış ve asitle temizlenmiş yüzeydir. Hafif gri/mat bir görünümü vardır. Endüstriyel mutfaklarda ve makine şaselerinde standart olarak kullanılır.
- BA Yüzey (Parlak): “Bright Annealed” olarak geçer. Ayna gibi parlak ve pürüzsüzdür. Dekoratif amaçlı kullanımlarda, beyaz eşyada ve otomotivde tercih edilir.
- Satine / No.4 (Taşlı/Fırçalı): Yüzeye zımpara işlemi uygulanarak “fırça izi” görüntüsü verilir. Parmak izini daha az belli eder ve çizikleri gizler. Asansör kapılarında ve lüks cihazlarda sıkça görülür.
- Scotch Brite (SB): Satine yüzeye benzer ancak dokusu daha yumuşaktır. Dekoratif kaplamalarda kullanılır.
Paslanmaz Sac Ağırlık Hesaplama
Paslanmaz çeliğin yoğunluğu kalitesine göre çok az değişiklik gösterse de (304 için 7.93, 430 için 7.70), ticari hesaplamalarda ortalama 7.90 kg/dm³ veya genel çelik yoğunluğu olan 7.85 kg/dm³ baz alınır. Biz bu hesaplayıcıda paslanmaz çelikler için daha hassas olan 7.90 yoğunluğunu kullanacağız.
Maliyet ve Ağırlık Sihirbazı
HESAPLAMA SONUCU:
Plaka Ağırlığı: 0 kg
Sektörel Kullanım Alanları
Paslanmaz sacın hijyenik yapısı, kolay temizlenebilir olması ve estetik duruşu onu birçok sektörde vazgeçilmez kılar.
- Gıda ve İçecek Endüstrisi: Süt tankları, bira kazanları, endüstriyel fırınlar ve tezgahlar için genellikle 304 Kalite kullanılır. Gıda tüzüğüne uygundur.
- Tıp ve Medikal: Cerrahi aletler, hastane mobilyaları ve implantlarda hijyen ve korozyon direnci için 316 Kalite tercih edilir.
- İnşaat ve Mimari: Dış cephe kaplamaları, asansörler, yürüyen merdivenler ve korkuluklarda estetik görünüm için hem 304 hem de dekoratif desenli saclar kullanılır.
- Otomotiv: Egzoz sistemlerinde yüksek ısıya dayanıklı 409 veya 430 kalite (Ferritik) paslanmazlar yaygındır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Paslanmaz sac mıknatıs tutar mı?
304 ve 316 kalite gibi östenitik paslanmaz çelikler mıknatıs tutmaz. Ancak 430 kalite gibi ferritik paslanmaz çelikler mıknatıs tutar. Bir sacın mıknatıs tutması onun kalitesiz olduğu anlamına gelmez, sadece kimyasal yapısının farklı olduğunu gösterir.
304 ile 304L arasındaki fark nedir?
“L” harfi “Low Carbon” (Düşük Karbon) anlamına gelir. 304L, %0.03’ten az karbon içerir. Bu özellik, kaynak işlemi sırasında oluşabilecek korozyon riskini (karbür çökelmesi) azaltır. Kaynaklı imalatlarda 304L tercih edilmelidir.
Paslanmaz sac paslanır mı?
Adı paslanmaz olsa da, uygun olmayan koşullarda korozyona uğrayabilir. Örneğin, 304 kalite bir sacı sürekli deniz suyuna maruz bırakırsanız zamanla paslanabilir. Bu ortam için 316 kalite seçilmelidir. Ayrıca yüzeyde kalan demir tozları da yüzeysel paslanmaya neden olabilir.